అమెరికన్‌ STAC Award: ఐఎండీ డీజీ మృత్యుంజయ మహాపాత్రకు గౌరవం
అమెరికన్‌ STAC Award: భారత వాతావరణ శాఖ (IMD) డైరెక్టర్ జనరల్ ఆఫ్ మెటీరాలజీ మృత్యుంజయ మహాపాత్ర గారికి అమెరికన్‌ మెటీరాలజికల్‌ సొసైటీ (AMS) అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకమైన సైంటిఫిక్ అండ్ టెక్నలాజికల్ యాక్టివిటీస్ కమిషన్ (STAC) అవార్డు 2025 ప్రకటించింది.
ఈ అవార్డును జనవరి 12-16 మధ్య జరిగిన వార్షిక సమావేశంలో ప్రదానం చేశారు. అయితే, జనవరి 14న ఐఎండీ 150వ వార్షికోత్సవం సందర్భంగా మహాపాత్ర గారు కార్యక్రమానికి వ్యక్తిగతంగా హాజరు కాలేకపోయారు.
STAC అవార్డు ప్రాధాన్యత
ఈ అవార్డు వాతావరణ శాస్త్రంలో, ముఖ్యంగా సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ రంగాల్లో, వ్యక్తుల విశేషమైన కృషిని గుర్తించడానికి ప్రదానం చేస్తారు.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న శాస్త్రవేత్తల నుండి 2024 జూలైలో నామినేషన్లు ఆహ్వానించబడ్డాయి. ఈ ఏడాది, మహాపాత్ర గారు ఈ గౌరవాన్ని అందుకోవడం భారత వాతావరణ శాఖకు గర్వకారణం.
మహాపాత్ర గారి విశేష కృషి
మహాపాత్ర గారు భారతీయ మహాసముద్రం ప్రాంతంలో ఉష్ణమేఖల వాయుగుండాల (ట్రాపికల్ సైక్లోన్స్) అంచనా విధానాల్లో విప్లవాత్మక మార్పులు తీసుకురావడంలో కీలక పాత్ర పోషించారు.
వారి సేవల కారణంగా తుపాన్ల వల్ల ప్రాణ నష్టం గణనీయంగా తగ్గింది. ఇండియా మాత్రమే కాకుండా ఇతర దేశాలకు కూడా తుపాన్ల కారణంగా జరిగే నష్టాలను తగ్గించడంలో మహాపాత్ర గారి కృషి ప్రముఖం.
తుపాన్ల అంచనాల్లో కీలక పాత్ర
మహాపాత్ర గారి నాయకత్వంలో భారత వాతావరణ శాఖ క్రింది తుపాన్లను విజయవంతంగా అంచనా వేసింది:
- ఫైలిన్ (2013)
- హుద్‌హుద్ (2014)
- సాగర్, మెకును (2018)
- టిట్లీ, లుబాన్ (2018)
- ఫోనీ (2019)
- అంఫాన్ (2020)
- బిపర్జోయ్ (2023)
- రెమల్, దానా (2024)
ఈ తుపాన్లకు సంబంధించిన సకాలంలో ఇచ్చిన హెచ్చరికల వల్ల ప్రాణ నష్టం తగ్గడమే కాకుండా, ఆర్థిక నష్టాలను కూడా నియంత్రించగలిగారు.
ప్రపంచ వ్యాప్త గౌరవం
వాతావరణ శాస్త్రంలో చేసిన విశేష కృషికి గుర్తింపుగా, మహాపాత్ర గారిని 2023లో ప్రపంచ వాతావరణ సంస్థ (WMO) ఉపాధ్యక్షుడిగా ఎన్నిక చేశారు. ఇది భారత వాతావరణ శాఖకు అంతర్జాతీయ స్థాయిలో ప్రాధాన్యతను తెచ్చిపెట్టింది.
భారత వాతావరణ శాఖ 150 ఏళ్ల ప్రస్థానం
జనవరి 14, 2025న భారత వాతావరణ శాఖ తన స్థాపనకు 150 సంవత్సరాలు పూర్తి చేసుకుంది. ఈ సందర్భంగా, మహాపాత్ర గారు మాట్లాడుతూ, భారత వాతావరణ శాఖ గత 150 ఏళ్లలో ప్రగతి సాధించి, ప్రపంచంలోనే అత్యుత్తమ వాతావరణ సంస్థలలో ఒకటిగా ఎదిగిందని తెలిపారు.
సాంకేతికత వినియోగం
మహాపాత్ర గారి నాయకత్వంలో వాతావరణ శాఖ అత్యాధునిక సాంకేతికతను ఉపయోగించి తుపాన్లను అంచనా వేయడం, ప్రజలకు సకాలంలో హెచ్చరికలు అందించడం వంటి రంగాల్లో విప్లవాత్మక మార్పులు తీసుకువచ్చింది.
డోప్లర్ రాడార్లు, ఉపగ్రహాలు, మోడలింగ్ సిస్టమ్స్ వంటి ఆధునిక పద్ధతులు భారత వాతావరణ శాఖ పనితీరును మరింత మెరుగుపరిచాయి.
ప్రజల భద్రతకు కృషి
మహాపాత్ర గారి కృషి వల్ల తుపాన్ల సమయంలో ప్రజలకు ముందస్తు హెచ్చరికలు ఇవ్వడం ద్వారా లక్షలాది ప్రాణాలను కాపాడగలిగారు. ప్రతి తుపాను సమయంలో ప్రజల భద్రత కోసం తీసుకున్న చర్యలు ప్రపంచానికి ఆదర్శంగా నిలిచాయి.
గౌరవనీయమైన గుర్తింపు
STAC అవార్డు మహాపాత్ర గారి కృషికి గౌరవ సూచికగా నిలిచింది. ఈ అవార్డు భారత వాతావరణ శాఖ ప్రగతికి ప్రపంచం దృష్టిని ఆకర్షించింది.
సమాప్తి
మృత్యుంజయ మహాపాత్ర గారికి STAC అవార్డు లభించడం భారత వాతావరణ శాఖకు, భారతదేశానికి గర్వకారణం.
“వాతావరణ శాస్త్రం ద్వారా ప్రజల రక్షణలో నూతన మైలురాళ్లను చేరుకోవడమే నా లక్ష్యం” అని మహాపాత్ర గారు పేర్కొనడం ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకుంది. ఈ గౌరవం భారత వాతావరణ శాఖకు మరింత ప్రేరణనిస్తుంది.
